Militairen eten gezonder
Hoe zorg je ervoor dat militairen in de bedrijfskantine gezonder voedsel kiezen, zoals fruit of salades? Dit was de belangrijkste vraag in een experiment dat het Gedragslab in opdracht van het ministerie van Defensie uitvoerde. Door gedragsinterventies in de kantine probeerden ze militairen aan te zetten om gezonder te eten. Het plaatsen van nudges op dienbladen en het geven van korting bleken te zorgen voor meer verkoop van fruit.
Aanleiding: militairen kunnen gezonder eten
Defensie vindt het belangrijk dat militairen gezond eten. In de kantine zijn daarom gezonde opties beschikbaar, maar militairen kiezen vaak voor minder gezond eten, zoals witbrood en kroketten. Defensie vroeg het Gedragslab, een interdepartementaal team van communicatieadviseurs met gedragsexpertise, om een advies uit te brengen met praktische maatregelen om dit gedrag te veranderen. (Het Gedragslab-experiment is in 2019 afgesloten.)
Interventie: Nudges en korting in de kantine
In een van de bedrijfskantines van Defensie hebben de medewerkers van het Gedragslab stickers op dienbladen geplakt, met afbeeldingen van groente en fruit. De stickers moesten militairen op het idee brengen om groente en fruit op hun dienblad te leggen. Ook werd korting gegeven op salades en fruit.
Methode: praktijkexperiment
De verkoop van rauwkostsalades en fruit is bijgehouden met kassagegevens. Deze gegevens zijn zowel vóór als tijdens de interventie verzameld op 2 locaties: de testkazerne en een vergelijkbare controlekazerne.
Resultaat: toename in fruitverkoop
De kassagegevens laten zien dat de stickers en de korting leiden tot een flinke stijging van de fruitverkoop. In de testkazerne stijgt de verkoop van lunches met fruit van 9,5% vóór de interventie naar 15,3% tijdens de interventieperiode. In de controleka¬zerne blijven de fruitverkopen nagenoeg gelijk (13,6% versus 15,7%). Voor rauwkost was er geen merkbaar effect. Onderzoek onder de militairen wijst erop dat ze de rauwkostsalades wellicht minder aantrekkelijk vonden.
Geleerde lessen
- Betrokkenen identificeren: Breng vanaf het begin alle betrokken partijen in kaart, zodat je niet steeds opnieuw afspraken moet maken. Zorg dat er een duidelijke probleemeigenaar is. En dat je voldoende tijd en ruimte krijgt voor het experiment.
- Grondig onderzoek uitvoeren: Voer diepgaand onderzoek uit naar de doelgroep. En ga na of je aannames wel kloppen: niet alle militairen eten zoals topsporters, ook al sporten ze veel.
- Uitvoering is cruciaal: Houd interventies eenvoudig en beheersbaar. Als de kantinemedewerkers tijdens de lunch geen tijd hebben om het assortiment bij te vullen, kan je als onderzoeker weinig doen. Zorg voor duidelijkheid in de relatie tussen opdrachtgever en uitvoerder.
- Breder perspectief: Het eetgedrag van militairen maakt deel uit van een bredere eetcultuur en groepsgedrag. Dit vraagt om een aanpak op macroniveau met aandacht voor beleid, opleidingen en organisatie.
- Kleine ingrepen hebben impact: Het nudging-experiment toont aan dat kleine aanpassingen kunnen helpen. In dit geval resulteerde het in een merkbare toename van de fruitverkoop.
Meer informatie?
Als je meer wilt weten over dit experiment en de resultaten, kan je contact opnemen met het gedragsteam, gedragsteam@minaz.nl.