Inspelen op technologische ontwikkelingen
De communicatiediscipline heeft steeds vaker te maken met technologische vraagstukken en ontwikkelingen. Denk aan kunstmatige intelligentie of algoritmen op sociale media. Om hier beter op in te spelen heeft de Voorlichtingsraad (VoRa) in april 2024 een nieuw spoor toegevoegd aan het werkprogramma. Ilse van Overveld (directeur Communicatie, ministerie van BZK) en Vincent van Thuijl (transitiemanager Online advies, DPC) leggen uit waarom dit zesde spoor 'Inspelen op technologische ontwikkelingen die de communicatiediscipline raken' zo belangrijk is.
Waarom een nieuw spoor?
Ilse van Overveld is een van de VoRa-eigenaren van het nieuwe spoor. Volgens Ilse is het spoor onmisbaar. 'Technologische ontwikkelingen gaan enorm snel en raken ons dagelijks werk als communicatieprofessionals. We merken ook dat het in de VoRa-vergaderingen steeds vaker over technologische ontwikkelingen gaat. Denk aan de opkomst van kunstmatige intelligentie en ontwikkelingen rondom (nieuwe) socialemediaplatforms, maar ook aan een betere regie op het grote aantal overheidswebsites. Om overzicht te houden over wat er speelt en meer samenhang te brengen, zijn de verschillende technologische vraagstukken samengevoegd in dit spoor. De centrale vraag is: hoe kunnen we als VoRa beter inspelen op de technologische ontwikkelingen die de communicatiediscipline raken? Met als doel een veilige en toegankelijke inzet van online kanalen die aansluiten bij de communicatie- en informatiebehoefte van de samenleving.'
Technologische dilemma's
Vincent van Thuijl kent de dilemma's rondom de inzet van technologie. 'Nieuwe technologie biedt kansen om met mensen en organisaties in contact te komen die via traditionele media lastig te bereiken zijn. Zij hebben recht op informatie en de Rijksoverheid moet die informatie op een passende en toegankelijke manier kunnen bieden.' Tegelijkertijd ziet hij ook de risico's die vaak worden genoemd, bijvoorbeeld op het gebied van privacy of informatieveiligheid. 'Die 2 kanten staan vaak tegenover elkaar en wij moeten een afweging maken: wat is juist om te doen? We maken die afwegingen graag in afstemming met andere disciplines, zoals privacydeskundigen of ICT-experts. We vinden het belangrijk om de verbinding te leggen en van elkaar te leren.'
De VoRa is een ambtelijke adviesraad waarin de directeuren Communicatie van departementen en de directeur DPC zitting hebben. Het is het belangrijkste overlegorgaan over communicatie van de Rijksoverheid. In mei 2022 publiceerde de VoRa een meerjarig werkprogramma met de titel De kracht van contact, bestaande uit 5 sporen: (1) Alles begint bij contact (2) Informatie op maat (3) Iedereen doet ertoe (4) De stijl van het huis (5) Toerusting van eigen medewerkers. In april 2024 is daar het laatste spoor bijgekomen: (6) Inspelen op technologische ontwikkelingen. |
'Ga op onderzoek uit'
Hoe kunnen communicatieprofessionals zelf aan de slag met technologische ontwikkelingen? Vincent: 'Lees je in en ga op onderzoek uit. Er zijn ontzettend veel technologische ontwikkelingen die van toegevoegde waarde kunnen zijn in jouw dagelijks werk. Kijk naar wat er wél kan en durf te experimenteren.' Ilse vult hem aan: 'Het is belangrijk dat we als communicatieprofessionals zien welke kansen er zijn en tegelijkertijd aanvoelen waar het mogelijk schuurt. Bespreek dilemma's met collega's en maak hier afspraken over. Mogelijk zijn er al uitgangspunten die je op weg kunnen helpen.'
Samen aan de slag
Ilse en Vincent zijn enthousiast over de start van het spoor. 'Het is een mooie eerste stap. We kijken ernaar uit om – samen met de Adviescommissie Online Communicatie – aan de slag te gaan met de dilemma's en vraagstukken die op tafel liggen. Onze eerste prioriteit is om het speelveld in kaart te brengen en meer contact te leggen met andere disciplines. De inhoudelijke vraagstukken voor ons communicatievak gaan over ontwikkelingen op sociale media, websites en kunstmatige intelligentie (AI). We hebben in november 2023 al een eerste bijeenkomst gehad met online adviseurs, communicatieadviseurs en privacy officers en kijken uit naar het vervolg.'