Monitor Ontwikkeling Mediagebruik 2021

Samenvatting: top 3 mediatitels

Sinds de eerste meting van de MOM in 2010 staat het NOS Journaal op de eerste plaats als meest impactvolle titel voor Nederlanders van 15 jaar en ouder. Alleen bij 35-55 jarigen met een praktische opleiding ligt dit anders en heeft het RTL Nieuws meer impact. Het best scoort het NOS Journaal bij 55-plussers. Ten opzichte van 2010 zien we een afname in de absolute hoogte van de impactscore van het NOS Journaal (2010: 24,5, nu 16,9). In bredere zin zien we ook dat de gezamenlijke impact van de belangrijke titels in de loop van de tijd afneemt. Zo was de opgetelde impact van de 20 belangrijkste titels in 2012 nog 191 en is dit anno 2021 73.

Het RTL Nieuws is (net als voorgaande jaren) de tweede mediatitel met veel impact. Deze titel scoort beter bij groepen met een praktische opleiding en wat minder hoog bij groepen die theoretisch zijn opgeleid. Deze relatief hoge scores komen vooral door een groter bereik van RTL Nieuws bij praktisch opgeleiden. Voor wat betreft de belangscore heeft het NOS Journaal bij alle groepen de hoogste scores.

NOS.nl, de online variant van het NOS Journaal, is de mediatitel met de derde grootste impact onder het Nederlands publiek. De nieuwssite heeft deze score mede te danken aan de populariteit onder de twee theoretisch opgeleide groepen waar deze titel op de tweede plaats staat. Vergeleken met Nu.nl (de nummer 4) scoort NOS.nl ongeveer even hoog op bereik, maar aanmerkelijk hoger op het belang dat aan deze titel wordt toegekend.

De top-3 van mediatitels is sinds 2019 ongewijzigd.

Kranten en sociale media

We zagen dat de vier titels met de meeste impact uit twee nieuwsprogramma’s (NOS Journaal en RTL Nieuws) en twee nieuwssites (NOS.nl en NU.nl) bestaan. Op plek vijf vinden we de eerste krant: het Algemeen Dagblad. Deze titel heeft zowel bij praktisch als bij theoretisch opgeleiden een groot bereik.
Kijken we naar de titels met de hoogste belangscore dan zien we dat (buiten het NOS Journaal) de Volkskrant en NRC Handelsblad hoog scoren, net als het tv programma Buitenhof. 

Veel mediatitels (zoals radio-en televisieprogramma’s of dagbladen) worden online of via sociale media bekeken, gelezen of beluisterd. Met name de kranten worden vrijwel allemaal vaker online gelezen dan op papier. Als het gaat over onderwerpen en programma’s die te maken hebben met politiek en overheidsbeleid zien we dat online gebruik vaker voorkomt dan gebruik via sociale media. Vooral jongere groepen benaderen mediatitels steeds vaker door middel van social media. Zo bereikt 44% van de praktisch opgeleide 15 -35 jarigen die de Telegraaf lezen deze titel via social media, terwijl dit in 2019 nog 32 procent was.

15% van het Nederlandse publiek volgt organisaties en personen via sociale media om zo op de hoogte te blijven van politiek en overheidsbeleid. Van deze groep volgt 59% politici terwijl 43% overheidsinstanties volgt. Men volgt vooral gemeenten en provincies, de politie of ministeries. De meest gebruikte kanalen zijn Facebook, Twitter en Instagram.

Meer gesprekken over politiek en beleid

Naast het toenemende gebruik van sociale media onder jongeren om zich te informeren over politiek en overheidsbeleid, heeft ook het al lang bestaande Teletekst nog steeds een opvallend hoge impactscore: de 6e plek in de impact top-20. Teletekst dankt deze score vooral aan het hoge bereik onder de groepen van 35 jaar en ouder. Teletekst wordt overigens vaak online bekeken (47%), maar nog vaker via de televisie (70%).

Van de Nederlanders praat 62% wel eens met anderen over politiek en overheidsbeleid. Dit percentage is iets hoger dan in 2019 (57%). De groepen die het vaakst over politiek en overheidsbeleid praten zijn 15-35 jarigen en 35-55 jarigen met een theoretische opleiding en 55-plussers (respectievelijk 75%, 80% en 66%). Met name de theoretisch opgeleide groepen praten vaker over politiek en overheidsbeleid dan in 2019 (toen respectievelijk 62% van de 15-35 jarigen en 69% van de 35-55 jarigen dit deed).

Corona domineert de gesprekken over politiek en overheidsbeleid. 41% spreekt hierover. Andere veelbesproken onderwerpen tijdens het veldwerk waren het kabinet en de formatie (27%) de huizenmarkt (14%) en het klimaat (12%).